Оятҳои Қуръони карим ва ривоятҳои воридшуда аз Паёмбари акрам (с) дар баробари ташвиқ намудан ба хайру садақа, исрофкорӣ ва зиёдаравӣ дар корҳоро мазаммат намудаанд.

Вақте ки дилҳо аз илму дониш шодобу мунаввар мешаванд, муносибатҳои байни одамон, раҳму шафқат бештар мегардад. Ҷомеаи инсонӣ пеш меравад, тараққӣ мекунад, ноадолатӣ, бедодгарӣ оҳиста-оҳиста аз байн меравад. Мақсаду мароми Абдураҳмони Ҷомӣ ҳамчун инсондўсти бузург таълим додан ва тарбия намудани инсонҳост. Аз ибтидо то интиҳо, аз оғоз то анҷом мақсади шоир аз нишон додани моҳияти илму дониш ва ақлу заковати инсон иборат мебошад.

Пас дониста мешавад, ки илм нури Илоҳї ва яке аз сифатҳои Худованд аст, ҳар гоҳ илм зиёда мегардад, мақому мартабаи инсон низ зиёдатар мегардад. Барои шарофатманд шудани инсон Худованд омўхтани илмро бар ў фарз гардонидааст.

Агар ба таърихи оиладорӣ назар андозем, мебинем, ки вақте Худованд нахустин инсон, яъне ҳазрати Одам алайҳиссаломро офарид, барои сукуни қалбаш ҳамсари ӯ Ҳавворо низ офарид ва аз он ду занону мардони зиёдеро интишор дод. Чунон ки дар Қуръони азимушшаън мефармояд: “Эй мардум! Битарсед аз Парвардигоратон, Он, ки шуморо аз як тан офарид ва аз ӯ ҳамсарашро офарид ва аз он ду мардони бисёр ва заноне интишор дод”. (Сураи “Нисо”, ояти 1)

Муҳаммади Ғаззолӣ оид ба омезиш надодани масъулияти динӣ бо вазифаҳои сиёсӣ аз ҷониби Имом Абӯҳанифаро ёдовар шуда, аз Робеъ ибни Осим чунин ҳикояте меорад: «Язид ибни Умар ибни Ҳубайра маро бо супорише назди Имом Абӯҳанифа фиристод ва ман бо Имом Абӯҳанифа ҳамроҳ ба назди ӯ омадем. Язид мехост, ки Имом Абӯҳанифа мудири хазина (байт-ул-мол) шавад, вале ӯ ин мансаби давлатиро рад намуд ва ба ҷазои зарбаи бист тозиёна гирифтор шуд».