Иди Қурбон таҷассумгари садоқату фидокории муъминон дар назди Худованд буда, ҳамзамон саршор аз меҳру саховат ва ҳимматбаландии мардуми мусулмон (чи марду чи зан) мебошад. Пинҳон нест, ки маънӣ ва фалсафаи бузурги иди Қурбон ба қадри якдигар расидан ва боҳамдигар наздик шудан маҳсуб гардида, ин рўз мусулмонон барои хушнудии Худованд қурбонӣ мекунанд ва тавре Расули акрам (с) фармудаанд: «Бузургтарин айём назди Парвардигор рўзи қурбонӣ аст» (аз Абдуллоҳ ибни Қурт бо ривояти Абудовуд).

Аз фазлу раҳмати Худованд аст, ки дар тули сол барои бандагони худ мавсимҳое қарор медиҳад, то дар он ба аъмоли солеҳ бипардозанд. Яке аз ин мавсимҳои исломӣ даҳаи моҳи Зулҳиҷҷа аст. Дар фазилат ва бузургии ин даҳаи муборак далелҳои бисёре аз Қуръону суннат ворид шудааст:

«Инчунин шуморо “уммати васат” қарор додем, то бар мардумон гувоҳ бошед ва Паёмбар бар шумо гувоҳ бошад ...

Мо ҳамагон хуб медонем, ки дар давраи аввали соҳибистиқлол гардидани Ватани азизамон душманон чи бало ва кулфатеро ба сари миллати мо оварданд. Ҳануз аз ёди насли калонсол гуруснагию катлу ғорат ва нооромиҳои он давра фаромўш нашудааст. Воқеан ҳам, чун ба ёд меорем, ҳар маҷлису маърака бо ҷангу ҷанчол ба анҷом мерасид. Кас ҳарос мекард, ки сухани ҳақро баён кунад. Ягон иззату эҳтироме байни хурду калон ва шогирду устод мушоҳида намешуд. Яъсу ноумедӣ ҳамаро фаро гирифта буд.

Дар шароити феълии Тоҷикистон ғояе муассиртар аз ваҳдати миллӣ нест. Онро қуллаи арзишҳои фарҳанги миллӣ метавон эътироф кард, зеро бидуни ҳастии ин неъмати бебаҳо мавҷудияти муътадили давлату миллат ғайримумкин менамояд. Дар урфият мегўянд, ки қадри неъмат баъд аз заволи он дарк мешавад. Сулҳу оромиш ҳамон вақт арҷу қимат пайдо мекунад, ки Худой накарда агар нооромиву ноосудагӣ ҳукмфармо бошад.

Дар дини мубини Ислом дар сулҳу рифоҳ ва иттифоқ зистани мардум ҳамчун арзиши беҳтарин ситоиш мешавад. Муқобили иттифоқ нифоқ аст, яъне нафрати ҳамдигариву зӯроварӣ дар ҳалли масоили иҷтимоӣ. Ҳол он ки Худованди бузург барои инсонҳо баландтарин неъмати дунёву уқбо – хирадро додааст, то мардум тавассути он ҳама муаммоҳояшонро ҳаллу фасл бикунанд, якҷо зиндагӣ кунанд ва аз ҳама неъматҳои илоҳӣ баҳра бардоранд.