ДӮСТ ДОШТАНИ ВАТАН АЗ НАЗАРИ ИСЛОМ

Беватан нест ғарибе, ки кунад ёди ватан,

Дар ватанбудаи бе ёди ватан беватан аст.

Бешубҳа, шахсе, ки дар ғарибӣ умр ба сар мебараду ҳамеша ватани азизашро ёд мекунад ва пайваста барои амонии ватани маҳбубаш ҷаҳду талош ва дуо менамояд, воқеан шахси боимон ва ватандӯсту соҳибватан маҳсуб мешавад. Аммо нафаре, ки дар ватани худ иқомат ва кору зиндагӣ намуда, аз обу ҳавои он истифода мебарад, вале заррае муҳаббат ба ватанаш  надорад, ободию пешрафти ватанашро намехоҳад, дар андак мушкилот хиёнат ба ватани худ менамояд, ин нафар натанҳо беватан, балки нафари носипос, сустирода ва заиф шинохта мешавад, зеро ин сухан, ки бархе аз аҳли илм онро ба Паёмбар (с) нисбат медиҳанд ва чунин аст: «Ҳуббул-ватани минал-имон», яъне дӯст доштани ватан аз гӯшаи имондорист, тасдиқкунандаи ин гуфтаҳост.

        Агар ба саргузашти наҷибонаи Паёмбар (с) назар андӯзем, мебинем, ки Паёмбар (с) вақте аз Макка ба Мадина ҳиҷрат кард, дар масири роҳ бор-бор ба тарафи зодгоҳаш (Макка) рӯй гардонида, бо як дилсӯзию муҳаббат нигоҳ мекард, ки ин аз дӯстдории Паёмбар (с) нисбат ба ватани азизашон (Макка) буд. Мисоли дигар ин аст, вақте ки Паёмбар (с) ба Мадина ҳиҷрат намуд, аз ҷониби Худованд амр шуд, ки ҳамроҳи мусулмонон ба тарафи Байт-ул-муқаддас рӯй гардонида намоз гузоранд. Назари ҷумҳури муфассирон ин аст, ки Паёмбар (с) ҳамроҳи мусулмонон муддати 16-17 моҳ ба тарафи Байт-ул-муқаддас рӯй гардонида намоз мехонданд. Дар ин муддат Паёмбар (с) ҳамеша орзу мекард ва ҳатто гоҳ-гоҳе рӯй бар ҷониби осмон мекарду таманно менамуд, ки Худованд намоз хонданро ба ҷониби Масҷид-ул-ҳаром (ки дар Макка воқеъ аст) рухсат бидиҳад. Ҳамаи ин интизориҳо ва орзую таманнои Паёмбар (с) сабаб гардид ва дар натиҷа Худованд ба Паёмбар (с) ояти 144-и сураи «Бақара»-ро нозил гардонид: «Мо ба таҳқиқ гардидани рӯятро дар осмон мебинем, пас туро ба сӯи қиблае бар мегардонем, ки (онро) дӯст медорӣ…»

       Ҷолиб инҷост, ки Паёмбар (с) муддати 13 сол дар Макка мардумро ба дини ягонаи Худованд (яъне дини мубини Ислом) даъват намуда, аз онҳо даъват ба амал овард, ки аз ширку будпарастӣ даст кашида, Худовандеро, ки ягона, бемислу бемонанд ва пок аз айбу нуқсон аст, парастиш намоянд. Дар ин муддат ба ҷуз иддаи ангуштшумор (ба ривояте 100-110 нафар) дигар сокинони Макка фармонбардорӣ накарданд ва даъвати Паёмбар (с)-ро напазируфтанд, баръакс ба Паёмбар (с) озору азиятҳои зиёди рӯҳию ҷисмонӣ расониданд. Бо вуҷуди ин ҳама озору азиятҳое, ки аз мардуми Макка дид, боз ҳам Паёмбар (с) нисбат ба ватанаш (Макка) ва бошандагони он носазо нагуфт,  душманӣ накард, қасд нагирифт ва инчунин дуои бад низ накард.

Ватан аз лиҳози шаръӣ 3 қисм аст:

Ватани аслӣ, ватани иқоматӣ, ватани сукунати гузаро

      Ватани аслӣ ҷоест, ки одамӣ дар он ҷо ба дунё омада, бо аҳлу аёлаш сукунати доимӣ дорад.

      Ватани иқоматӣ иборат аз ҷоест, ки мусофир дар он ҷо нияти понздаҳрӯза иқомат ё бештар аз онро намояд.

       Ватани сукунати гузаро ҷоест, ки мусофир қасди иқомати камтар аз понздаҳ рӯзро дар он ҷо дошта бошад.

      Акнун ҳар як фард бояд бидонад, дар сарзамине, ки ба дунё омадааст ва дар он ҷо ба таври доимӣ бо аҳлу аёлаш умр ба сар бурда, кору фаъолият менамояд, он ҷо ватани ӯ маҳсуб мешавад ва новобаста аз он ки ӯ чикора аст, бояд ватанашро дӯст дорад ва ҳамеша баҳри пойдории сулҳу субот ва гулгулшукуфоии ватанаш ҷаҳду талош намояд ва фарзандонашро дар рӯҳияи ватандӯстӣ, ҳифзи арзишҳои миллӣ, ростқавлию росткирдорӣ ва илмомӯзӣ  тарбият намояд

        Беҳуда нест, ки ниёгони мо хоки ватанро аз тахти Сулаймон ва хори ватанро аз лолаву райҳони дигар ҷо азиз шумурда, барои ин марзу буми аҷдодӣ ҷон фидо намуданд.

Хоки ватан аз тахти Сулаймон хуштар,

Хори ватан аз лолаву райҳон хуштар.

Юсуф, ки ба Мирс подшоҳӣ мекард,

Эй кош гадо будӣ ба Канъон хуштар.

         Воқеан, як косаи обу як лаби нон дар ватан барои шахси соҳибватан ва ватандӯст аз подшоҳ будан  дар дигар замине, ки дар он ғариб аст, хубтару беҳтар мебошад.

Ф. Бобоев,

имомхатиби масҷиди ҷомеи

ноҳияи Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ